MEMPERINGATI WIRA PERANG TEMPATAN KITA
KISAH CHIA CHONG JIN // GAMBAR IHSAN ARKIB NEGARA SINGAPURA
Memandangkan Hari Pertahanan Menyeluruh menjelang tiba pada 15 Feb, kami mengenang kembali beberapa wira yang mempertaruhkan nyawa mereka untuk mempertahankan Singapura semasa Perang Dunia II (WWII).
Daripada peniaga kepada pejuang
Beliau mungkin antara wira perang Singapura yang paling terkenal – Encik Lim Bo Seng mantan ketua dalam Force 136, sebuah kumpulan gerila yang mengumpulkan risikan dan menjalankan operasi sabotaj terhadap Jepun.
Sebelum bermulanya Perang Dunia II, ahli perniagaan patriotik itu melibatkan diri secara aktif dalam usaha bantuan dan pungutan derma pada tahun 1930-an untuk menyokong penentangan terhadap pencerobohan Jepun.
Selepas kejatuhan Kota Bharu (sebuah bandar di Kelantan, Malaysia), Encik Lim mengarahkan lebih daripada 10,000 orang untuk membina pertahanan di sekitar Singapura. Apabila Jepun mara ke Singapura dari Johor, Encik Lim dan pasukannya meletupkan tambak, lantas melambatkan kemaraan musuh.
Gabenor Shenton Thomas menasihatkan beliau untuk meninggalkan Singapura sebelum kejatuhannya, dan beliau meninggalkan isteri dan tujuh anaknya demi keselamatan mereka.
Encik Lim melarikan diri ke India, di mana beliau menjalani latihan bidang perisikan dan bertanggungjawab merekrut ejen pengintipan China yang boleh menyerap dengan penduduk tempatan untuk mengumpulkan risikan bagi Force 136.
Sesudah menamatkan latihan mereka, pasukan daripada Force 136 bertolak pulang ke Tanah Melayu untuk bergabung dengan gerakan penentangan utama kawasan itu, Tentera Anti-Jepun Rakyat Malaya.
Malangnya, Encik Lim dikhianati salah seorang anggota Force 136 sendiri yang mendedahkan di mana beliau berada. Ini membawa kepada penahanan Encik Lim ketika beliau melarikan diri ke Ipoh.
Semasa menjadi tawanan perang, Encik Lim dibiar kebuluran dan diseksa untuk mendapatkan maklumat oleh polis tentera Jepun di Penjara Batu Gajah, Perak.
Mereka tidak dapat mematahkan semangatnya. Akhirnya, Encik Lim meninggal dunia pada usia 35 tahun akibat kekurangan zat makanan, disentri dan penyeksaan pada Jun 1944.
Pada 13 Jan 1946, jenazah Encik Lim dikebumikan di Takungan MacRitchie. Seorang kolonel dalam Force 136, beliau dianugerahkan pangkat Mejar Jeneral secara anumerta.
Pembukaan tirai Memorial Lim Bo Seng di Taman Esplanade pada 1954 untuk memperingati pengorbanan beliau dan meraikan keberaniannya dalam Perang Dunia Kedua, dan diwartakan sebagai monumen negara pada 2010.
Pejuang yang berjiwa berani
Pertempuran Bukit Chandu (Melayu untuk Bukit Candu) menyaksikan beberapa pertempuran paling sengit menentang Jepun di Singapura semasa Perang Dunia Kedua. Walaupun askar Jepun melebihi jumlah askar berani dalam Kompeni C Batalion Pertama Rejimen Askar Melayu– diketuai Leftenan Adnan Saidi – mereka bertahan dan berjuang bermati-matian dalam pertempuran wiraan yang terakhir.
Dilahir dan dibesarkan di Malaya, Leftenan Adnan berpindah ke Singapura bersama dengan keluarganya apabila beliau dikerahkan di sini pada 1941. Ketika perang meletus pada Disember akhir tahun itu, Leftenan Adnan menghantar isterinya yang hamil dan dua anak lelaki ke kampung halaman mereka di Selangor.
Pada 14 Feb 1942, Leftenan Adnan mengetuai sekumpulan kecil pejuang menentang tentera Jepun seramai 13,000 orang untuk mempertahankan kubu kuat British di Pasir Panjang Ridge. Di sinilah terletaknya peluru, bekalan, hospital tentera, dan pemasangan utama yang lain.
Walaupun batalionnya kekurangan bekalan dan jumlah musuh melebihi askar-askarnya, keberanian dan kepimpinan Leftenan Adnan mendorong askar-askarnya untuk berjuang bersungguh-sungguh demi melengahkan kemaraan penceroboh.
Malangnya, mereka ditewaskan oleh tentera Jepun, dan menyerahkan rabung itu.
Walaupun selepas berundur ke kemuncak Bukit Chandu, Leftenan Adnan dan askar-askarnya enggan berputus asa. Beliau dan askar-askar tidak mengalah dan berjuang dan bahkan bertempur berdepan-depan dengan askar Jepun.
Dikatakan bahawa beberapa mangsa yang terselamat dan Leftenan Adnan yang cedera diarah untuk menanggalkan pakaian seragam mereka dan menyerah diri kepada Jepun, tetapi mereka enggan. Sebagai hukuman, mereka digantung dengan kepala ke bawah, kaki ke atas di pokok dan ditikam dengan bayonet hingga mati.
Disebabkan keberanian beliau, pihak British menganugerahkan pingat kempen anumerta kepada Leftenan Adnan. Di Singapura, Leftenan Adnan dan askar-askarnya diperingati di sebuah muzium bernama Reflections di Bukit Chandu yang dibuka pada 2002. Pengorbanan mereka juga diperingati dalam plak peringatan perang yang terletak di Kent Ridge Park.
Wirawati perang, ahli politik & guru
Semasa Pendudukan Jepun, Puan Elizabeth Choy mempertaruhkan nyawanya untuk menyeludup bekalan dan utusan kepada tawanan perang British. Beliau kemudiannya ditawan dan diseksa oleh tentera Jepun, tetapi tidak pernah mengkhianati mereka yang telah dibantu.
Dilahirkan di Kudat, Borneo Utara (kini dikenali sebagai Sabah), Puan Choy datang ke Singapura untuk melanjutkan pelajaran pada 1929 dan menjadi seorang guru.
Semasa Pendudukan Jepun, beliau bekerja sebagai pengusaha kantin bersama-sama suaminya di Hospital Miyako, sebuah hospital mental untuk merawat para pesakit yang dipindahkan dari Hospital Besar.
Puan Choy dan suaminya mempertaruhkan nyawa mereka untuk menghantar makanan, ubat-ubatan, wang, utusan, serta radio secara senyap-senyap kepada tawanan perang British. Malangnya, mereka akhirnya ditangkap oleh tentera Jepun pada November 1943.
Puan Choy bertekad untuk tidak mendedahkan nama orang yang telah dibantunya walaupun disoal siata secara kejam oleh Kempeitai (polis tentera Jepun). Beliau hanya dibebaskan selepas hampir 200 hari mengalami kebuluran dan penderitaan.
Selepas Perang Dunia II, Puan Choy dijemput ke England oleh Palang Merah British pada tahun 1946. Satu-satunya wanita Singapura yang dipenjarakan sekian lama, beliau dianugerahkan pingat Order of the British Empire.
Beliau seterusnya kembali ke Singapura pada Disember 1949, dan tidak lama kemudian melibatkan diri secara aktif dalam politik tempatan. Pada 1951, beliau mengukir sejarah dengan menjadi ahli wanita pertama Majlis Perundangan.
Sepanjang tahun 1950-an, beliau juga menyertai pertubuhan tambahan wanita Kor Sukarelawan Singapura, dan memainkan peranan penting dalam mengembangkan organisasi.
Puan Choy meninggal dunia pada September 2006 pada usia 95 tahun, di rumahnya di Jalan MacKenzie.
Penjual sayur & pengintip perang
Semasa Perang Dunia II, pegawai polis Halford Lovell Boudewyn mempertaruhkan nyawanya untuk menyeludup dokumen sulit – penting sekali, rancangan Jepun untuk pencerobohan India – dan menyerahkannya kepada pihak Berikat.
Sejak muda, Encik Boudewyn teringin untuk menjadi seorang polis. Beliau mencapai impiannya dan menyertai Pasukan Polis Negeri-Negeri Selat pada 1939, tetapi kemudian kehilangan pekerjaannya apabila Jepun menceroboh masuk.
Semasa Pendudukan, beliau bekerja sebagai pembekal makanan kepada kem tentera India, di mana dia didekati Mejar Aubrey Wyman, seorang tawanan perang dari Tentera British India, dan direkrut menjadi pengintip untuk pihak Berikat.
Mereka berdua merancang untuk mengumpul bukti untuk menunjukkan tawanan perang diseksa oleh Tentera Kebangsaan India (INA) yang disokong pihak Jepun. Menyamar sebagai penjual sayur, Encik Boudewyn membuat hubungan setiap hari dengan sumber dalaman di ibu pejabat INA.
Hubungan ini akan memberinya dokumen sulit bernilai dengan menyoroknya dalam sayur-sayuran "busuk", untuk dikembalikan kepada Encik Boudewyn dan disembunyikan dalam pembawa basikalnya.
Kata Encik Boudewyn dalam suatu wawancara: "Meninggalkan kem dengan dokumen-dokumen tersebut memang amat berbahaya. Saya akan meletak basikal saya di tepi bangsal penjaga dan menunduk dengan rendah sekali dan ia betul-betul menggembirakannya.
"Setelah diraba periksa, saya dibenarkan pergi... Nampaknya jika seseorang bersikap menyerah dan menurut perintah terhadap pengawal, anda mungkin tidak akan disyaki!"
Dalam bukti yang diperolehnya, terdedah rancangan Jepun untuk menyerang India melalui Burma, dan risikan penting ini disampaikan kepada pihak Berikat melalui saluran pengintip yang lain. Jepun melancarkan pencerobohan ke atas India pada Mac 1944, dan ditewaskan hanya empat bulan kemudian.
Encik Boudewyn meneruskan kerja perisikannya apabila dia menyertai semula pasukan polis (ketika itu di bawah kawalan pihak Jepun). Menyembunyikan dua radio daripada set wayarles yang dirampas daripada rakyat, beliau mendengar siaran berita daripada pihak Berikat dan menyampaikan berita itu kepada kem tawanan perang dengan bantuan kenalannya di INA.
Selepas perang, Encik Boudewyn dianugerahkan Pingat Polis Kolonial untuk khidmat baktinya daripada Gabenor Franklin Gimson pada 1948.
Beliau meneruskan perkhidmatannya dalam pasukan polis selama dua dekad lagi dan dinaikkan pangkat kepada Timbalan Penguasa Polis. Pada 1968, beliau dianugerahkan Pingat Bakti Setia (Anugerah Perkhidmatan Lama) daripada kerajaan Singapura dan bersara pada 1970-an.
Encik Boudewyn meninggal dunia pada April 1998 ketika berusia 77 tahun.